Mitologiczny nordycki świat

Skandynawska mitologia – jedna z najbogatszych w świecie. Bogowie, mitologiczne postacie i nordycka kosmogonia – dzisiejszy temat naszego blogu.

Informację o mitologii skandynawskiej z najprzeróżniejszych źródeł zebrali chrześcijańscy uczeni jeszcze w Średniowieczu, dlatego zalążki wiary, poglądów i obrzędy nie są szczegółowo i dokładnie opisane i wybadane. Najwięcej informacji wypływa z „Młodszej i Starszej Edy” oraz „Heimskringla“ napisanej w XIII w. przez poetę i historyka Snorriego Sturlusona, który uważał, że norweskie bogi są szatanami. Mitologia skandynawska jest bliska mitologii germańskiej, a ta ostatnia pochodzi z mitologii indoeuropejskiej.

Wiadomo, że mitologia skandynawska rozwijała się bardzo powoli, ciągle zmieniały się poglądy na temat kultu bogów i bohaterów w różnych miejscach i okresach.  Jednak kult Odyna rozpowszechnił się z ziem niemieckich do skandynawskich stosunkowo niedawno.  Mniej ważni są starsi bogowie: Ull, bóg płodności, Njord i Hajmdal. Bogowie stracili swoją popularność, kiedy głównym bogiem stał się Odyn, który był patronem nauki, poezji i magii.

Starożytni mieszkańcy Skandynawii wierzyli w życie pozagrobowe przez uwolnienie się duszy z ludzkiego ciała.  Takie duszki były nazywane fylgja albo hamingja i są odpowiednikiem duszy chrześcijańskiej.

Skandynawska kosmogonia składa się z drzewa wszechświata Yggdrasila, świętego jesionu, które łączy dziewięć światów położonych na trzech poziomach, na których mieszkają bogowie, ludzie, olbrzymy, krasnoludki, elfy i inne postacie.  

W mitologii skandynawskiej jest dużo bogów. Nordyccy bogowie byli śmiertelni. Tylko dzięki jabłkom Idunn mieli nadzieję doczekać Ragnaröku – zmierzchu bogów.  Wiele starożytnych bohaterów mitologicznych powstali z opowiadań o dziełach prawdziwych ludzi, którzy, według legendy, powstali od bogów, na przykład, zabójca drakonów – Sigurda.  Głównym bogiem jest Odyn;  jego żona – bogini ogniska domowego Frigg; bóg grzmotu – Thor, który bronił ludzi i innych bogów od olbrzymów, i który był bardzo lubiany wśród chłopów i zwykłych mieszczan;  Frejr– bóg bogactwa; jego siostra – bogini płodności Freja i inni bogowie.  Wszyscy bogowie z biegiem czasu podzielili się na dwa wrogie obozy Asów i Wanów . Odyn był wodzem Wanów. Obóz Wanów składał się z co najmniej 12 bogów, którzy mieszkali razem w Asgardzie.

Bogom skandynawskim służyli kapłani nazywani godarami. Czczenie bogów odbywało się na przyrodzie. Czciło się drzewa-patrony, a obrzędy odbywały się w miejscach „świętych” – obok studzien albo wśród świętych kamieni ułożonych w odpowiedniej kolejności. Później zaczęto budować drewniane świątynie, w których pojawiły się ołtarze z wyrzeźbionymi wizerunkami bogów. Najważniejsza świątynia była w Starej Uppsale, gdzie były ofiarowane zwierzęta i nawet ludzie.