Eutanazja w Norwegii: czy „dobra śmierć” dotrze na Północ?

W Norwegii do tej pory podjęto cztery próby legalizacji eutanazji. Ostatni raz kwestia ta została podniesiona całkiem niedawno, bo w 2013 roku. Na razie parlament stanowczo mówi nie eutanazji, jednak decyzja władz nie uspokaja ani zwolenników „dobrej śmierci” ani jej przeciwników. Zastanówmy się, dlaczego Norwegowie wciąż powracają do pytania o śmierć na życzenie.

Dobra śmierć – właśnie tak tłumaczy się z greckiego słowo ευθανασία (czyt. euthanasia). Jej początki miały miejsce już w starożytnej Grecji. W starożytności ciężko chorzy ludzie wybierali tak zwaną dobrowolną śmierć przez otrucie się. Potrzebne do samobójstwa „leki” zapewniali lekarze. W Sparcie, jednym z miast starożytnej Grecji, dzieci były własnością państwa, więc o ich losie od urodzenia decydowała władza. Chore, słabe i kalekie najczęściej były zrzucane ze skały. Takie postępowanie było popierane również w Atenach.

Obecnie eutanazja ma inny cel. Jej zwolennicy twierdzą, że ma ona przynieść ulgę cierpiącemu choremu oraz pozwolić mu godnie umrzeć. Dzisiaj istnieją dwa rodzaje tzw. dobrej śmierci:

• Pasywna, gdy z woli pacjenta przerywa się leczenie, karmienie itd.,
• Aktywna, gdy na prośbę chorego wstrzykuje się śmiertelną dawkę leków.

Lekarz ma prawo odmówić przeprowadzenia takiej procedury. Jest to zrozumiałe, gdyż niewielu chce otrzymać tytuł Doktora Śmierci. W takim wypadku szuka się innego lekarza, który zgodzi się odprowadzić chorego na tamten świat.

Aktywna eutanazja jest dozwolona tylko w kilku krajach Europy, tzw. w krajach Beneluksu – Holandii, Luksemburgu i Belgii. W Szwajcarii i Niemczech legalne jest tzw. samobójstwo asystowane, czyli takie, kiedy lekarz pomaga umrzeć pacjentowi. W tym wypadku pacjentowi podaje się do rąk śmiertelną dawkę leków, które spożywa sam chory. Eutanazja w Norwegii jest obecnie zabroniona, jednak prawo staje się w tej kwestii coraz łagodniejsze. Mimo że eutanazja nadal jest uważana za morderstwo, kara za nią ma niższy wymiar, jeżeli:

•  zrozpaczony, emocjonalnie niestabilny człowiek odbiera życie beznadziejnie chorej osobie;
•  asystuje się podczas samobójstwa nieuleczalnie chorej osoby.

Możliwy kolejny krok to legalizacja eutanazji i zlikwidowanie kary. Ciekawe, dlaczego Norwegowie chcą otworzyć drzwi eutanazji. Czy eutanazja w Norwegii to prawo wyboru czy też chęć kontrolowania wszystkiego, nawet śmierci?