Lapończycy – tajemnicza Skandynawia

Dzisiaj w pomówimy o Lapończykach (inaczej Saamach). Są oni ważną częścią Norwegii.

Saamowie (Sámi) lub Lapończycy to miejscowa ludność Skandynawii posiadająca unikatową kulturę. Mieszkają na terenach Laponii i Rosji, i mówią w języku Saami, należącym do ugrofińskiej rodziny językowej. Z 6500 Saamów mieszkających w Finlandii tylko 1000 nie zapomniało swojego języka ojczystego.

Podstawowym zajęciem Saamów jest hodowla reniferów, która staje się jednak coraz mniej popularna. Saamowie to tajemniczy naród koczowniczy. W Norwegii mieszka około 45 000 Saamów, którzy dzielą się na koczowników i mieszkańców terenów nadmorskich.

Koczownicy zgodnie z tradycją wędrowali w ślad za stadami reniferów. Przemierzali tereny północnej Norwegii, Szwecji, Finlandii i Rosji. Żywili się mięsem reniferów, a ich skór używali, aby ogrzać się w surowym skandynawskim klimacie. Koczownicy mieszkali w namiotach zrobionych z gałęzi i jelenich skór. Do zrobienia takiego namiotu zużywano skóry z około sześćdziesięciu zwierząt.

Dziś tylko około 1500 Saamów wędruje za stadami reniferów. Wielu z nich prowadzi nowoczesny tryb życia. W związku z tym kultura Saamów szybko ginie, ponieważ wielu z nich zrezygnowało z tradycji swoich przodków i wybrało bardziej wygodne życie.

Koczujący Saamowie pędzili renifery za pomocą tradycyjnych narzędzi – używali w tym celu psów i sań. Dziś korzystają z bardziej nowoczesnego sprzętu, np. skuterów śnieżnych.

Nie jest tajemnicą, że Saamowie byli prześladowani przez Norwegów. Byli zmuszani do nauki języka norweskiego, gdyż w szkołach nie wolno im było rozmawiać w języku ojczystym. Ostatecznie doprowadziło to do tego, że Saamowie sami wyrzekli się swojej kultury i dziedzictwa. Z powodu prześladowania wielu z nich zdecydowało się też na ucieczkę do Stanów Zjednoczonych.

Sytuacja poprawiła się w 1970 r. Od tej pory Saamowie znowu mogą być dumni ze swego dziedzictwa i tożsamości. Dzisiaj wiele się robi na rzecz zachowania i udokumentowania tej wyjątkowej kultury.

Obecnie większość Saamów mieszka poza granicami Laponii. W stolicy Finlandii oraz w okolicy jest ich zaledwie około 1000. Członkowie tej unikatowej kultury władają ośmioma językami i mieszkają na terenie czterech różnych państw.